[ Geografija
]
26 Januar, 2012 09:31
- Vazduh struji od mesta višeg ka mestu nižeg vazdušnog pritiska. To strujanje može biti horizontalno, vertikalno i vrtložno.
- Vetar je horizontalno kretanje vazduha. Ima određeni pravac, brzinu i jačinu.
- Pravac vetra se označava prema strani sveta sa koje vazduh struji i predstavlja se grafički, na ruži vetrova. Određuje se pomoću Vildovog vetrokaza.
- Brzina vetra je put koji čestice vazduha pređu u jednoj sekundi. Meri se anemometrom i izražava u m/s. Zavisi od reljefa, biljnog pokrivača... Grad smanjuje godišnju brzinu vetra.
- Jačina vetra predstavlja pritisak koji on vrši na vertikalnu površinu. Određuje se po Boforovoj skali, koja ima 13 stepeni.
- Vetar je jedan od najznačajnijih izvora obnovljive energije.
- Stalni (planetarni) vetrovi su vetrovi koji neprekidno duvaju preko Zemljine površine. Tu spadaju:
- Pasati - prizemni vetrovi, duvaju u sloju troposfere (do 2000m), iz suptropskih oblasti ka ekvatoru; zbog Zemljine rotacije skreću ka zapadu. Pojas ekvatorijalnih tišina (kalmi) se nalazi iznad ekvatora, gde se susreću pasati sa jedne i sa druge strane.
- Antipasati su visinski vetrovi, duvaju iznad pasata i od ekvatora ka suptropskim oblastima. Skreću ka istoku. Na obe hemisfere se obrazuju pojasevi suptropskih tišina(kalmi).
- Zapadni vetrovi (40* i 64* g.š.) iz oblasti suptropskih anticiklona, skreću ka istoku. Jači su u višim geografskim širinama i izrazitiji su zimi nego leti.
- Istočni (polarni) vetrovi - nastaju kao posledica strujanja vazduha iz polarnih oblasti visokog vazdušnog pritiska prema depresijama, skreću ka zapadu.
- Monsuni su periodični vetrovi, prouzrukovani sezoskim promenama atmosferskog pritiska u jednom istom mestu. Duvaju u toku određenog vremenskog perioda u jednom pravcu, a zatim u toku sledećeg perioda iste dužine u drugom - zimi sa kopna ka toplijem moru, a leti obrnuto. Zimski monsuni su suvi, a letnji donose obilne kiše.
- Tropski monsuni (20*N i 15*S) - južna i istočna Azija: Pakistan, Indija, Bangaldeš, Indokina.
- Vantropski monsuni - Daleki istok: Japan, istočni Sibir, istočna Kina.
- Dnevni vetrovi su monsuni sa polusnevnom periodom - u toku dana duvaju u jednom pravcu, a u toku noći usuprotnom. Tu spadaju: danik, noćnik, dolinski i gorski vetar. Najizrazitiji su u tropskim predelima.
- Lokalni vetrovi su vetrovi karakteristični za određene oblasti na Zemlji. Nastaju pod uticajem lokalnih prirodnih uslova, imaju uvek isti pravac i podržavaju iste vremenske prilike. To su:
- Košava - severoistočni deo Srbije, dolinom Dunava i u Vojvodini. Duva na mahove (udare) čija brzina prelazi 100km/h. Javlja se tokom cele godine, najčešće u jesen i zimu, traje dva do tri dana.
- Bura - istočna obala Jadranskog mora. Suv i izrazito mahovit vetar, brzine i do 180 km/h. Uglavnom od oktobra do marta, traje dva do tri dana.
- Jugo (široko) - uzdužna osa Jadranskog mora, duva oko 4 dana.
- Fen - Alpi. Jak i slapovit planinski vetar, donosi vedro i toplo vreme. U zimskom periodu izaziva lavine i naglo topljenje snega, pa ga nazivaju i "snegožder".
- Vardarac - Balkansko poluostrvo, depresija iznad Egejskog mora. Traje 1-2 dana, dostiže brzinu do 60 km/h, uglavnom zimi; nazivaju ga i "kortiazis".
- Maestral - istoćna obala Jadrana. Traje jedan do dva dana, male i konstantne brzine.
- Tornado - južni i centralni delovi SAD i Meksiko. Vrlo snažan vazdušni vrtlog u obliku levka, sastoji se od kapljica vode, peska, prašine. Nastaje u sparnim letnjim danima pri intenzivnom zagrevanju vazduha i jakim uzlaznim strujama. Kreće se brzinom do 50 km/h, a u samom vrtlogu vazduh rotira brzinom i do 800 km/h. Ukoliko nastane na moru, naziva se morska pijavica (tromba).
06/10/2025, 19:05
BPC‑157 is a synthetic peptide that has attracted
considerable attention in the scientific community for its potential regenerative properties.
Derived from a naturally occurring protein found in the human stomach,
it consists of 15 amino acids and is commonly referred to as
Body Protective Compound 157. Researchers have investigated its effects across several domains of biology, ranging from cellular signaling pathways to whole‑organ healing processes.
In the realm of molecular biology, BPC‑157 has been shown to
interact with growth factors such as vascular endothelial growth factor (VEGF) and fibroblast growth factor (FGF).
These interactions can promote angiogenesis—the formation of new blood vessels—which is
a critical step in tissue repair. Additionally, studies suggest that the peptide may influence
the expression of collagen types I and III, thereby enhancing
extracellular matrix remodeling and strengthening connective tissues.
From a pharmacological perspective, BPC‑157 has been examined for
its anti-inflammatory properties. Experimental models involving
induced inflammation in animal tissues revealed reductions
in pro‑inflammatory cytokines such as tumor necrosis factor alpha (TNF‑α) and interleukin‑6 (IL‑6).
The peptide’s ability to modulate these inflammatory mediators points toward
potential therapeutic applications in conditions characterized by chronic inflammation, including arthritis and inflammatory bowel disease.
In the field of sports medicine and orthopedics, BPC‑157
has been studied for its capacity to accelerate
tendon, ligament, and bone healing. Animal studies involving ruptured tendons or surgically induced cartilage damage demonstrated
faster functional recovery when treated with the peptide compared to controls.
Histological analyses revealed more organized collagen fibers and reduced
scar tissue formation in the treated groups.
Neurological research has also explored BPC‑157’s neuroprotective effects.
In models of spinal cord injury, administration of the peptide
resulted in improved motor function and decreased neuronal apoptosis.
Researchers attribute this benefit to the peptide’s modulation of nitric oxide pathways and its support for blood‑brain barrier integrity.
Immunology investigations highlight the peptide’s potential to regulate immune cell
trafficking. Experiments have shown that BPC‑157 can influence macrophage
polarization, shifting the balance toward a reparative phenotype (M2) rather than a pro‑inflammatory one (M1).
This shift may be advantageous in chronic wound environments where excessive inflammation hampers healing.
Clinical data remain limited, as most evidence comes from preclinical studies.
Nonetheless, anecdotal reports and small case series suggest that individuals using BPC‑157 for tendonitis or ligament injuries experience reduced pain and quicker return to activity.
Safety profiles in animal models indicate low toxicity, but rigorous human trials are necessary to confirm
efficacy and determine optimal dosing regimens.
In summary, BPC‑157 is a multifaceted peptide with promising implications across several scientific disciplines.
Its ability to modulate growth factors, reduce inflammation, promote
angiogenesis, and support connective tissue repair makes it an intriguing candidate for future therapeutic development in regenerative medicine, orthopedics, neurology, and immunology.
25/06/2012, 15:55
Da je vetar u primorskim mestima obavezno vlazan?
27/01/2012, 09:13
Vazduh se zagreva pri kopnu jer ono odaje toplotu, a kako je topao vazduh laksi od hladnog, on ce se izdici iznad njega. Sto se vise penje, to je temperatura manja i vazduh se hladi i ponovo spusta posto je sve tezi, i tako sve u krug. To ti je cirkulacija vazduha, i uopste sva kretanja vazduha, samim tim i vetar, nastaju kada im se razlikuju temperature, odnosno, kada je jedna vazdusna masa laksa od druge. Nadam se da sam pomogla :)
26/01/2012, 23:08
BAŠ MIJE SESTRA PRE NEKI DAN REKLA DA PIŠEM O VETRU.NAJVIŠE ME JE ZANIMALO ŠTA POKREĆE VETAR I KAKO.ŠTA I KAKO TAČNO.ZNAM DA IMA TAJ ATMOSFERSKI PRITISAK,PA TE RAZLIKE U VAZDUŠNOM PRITISKUITD.ALI PONAVLJAM-KAKO SVE TO TAČNO,ODAKLE...ODGOVORI MI AKO ZNAŠ.